Dit kan iedereen overkomen en dan is dit nog een onschuldig voorbeeld. Maar mag een foto überhaupt zonder toestemming van de geportretteerde worden genomen en vervolgens ook op internet geplaatst worden?
Uitgangspunt is dat je toestemming moet hebben om van iemand een foto te nemen. Maar moet je altijd toestemming hebben? Nee, gelukkig niet. Wanneer mensen zich op een publieke plaats bevinden, is uitdrukkelijke toestemming voor het nemen van een foto niet nodig. Een foto tijdens de carnavalsoptocht is dus geen probleem, een foto tijdens een in huiselijke kring gevierde verjaardagfeestje is echter een ander verhaal. Dat is immers geen publieke plaats.
Eenmaal gemaakte foto’s mogen echter vervolgens niet zomaar op internet geplaatst worden. Dat wordt bepaald door het portretrecht, de rechten die een geportretteerde heeft met betrekking tot de publicatie van het portret dat van hem of haar is gemaakt.
Het portretrecht geeft de geportretteerde onder bepaalde voorwaarden het recht zich te verzetten tegen openbaarmaking van zijn of haar portret. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen foto’s die in opdracht en foto’s die niet in opdracht zijn genomen. Voor portretten die in opdracht zijn gemaakt geldt dat deze alleen met toestemming openbaar gemaakt mogen worden. Als er meerdere personen op de afbeelding staan, dan is van al deze personen dus ook toestemming nodig.
Wat een portret is, wordt ruim uitgelegd. Er is al sprake van een portret als de persoon op de afbeelding kan worden herkend, zelfs als zijn of haar gezicht niet herkenbaar is. Een karakteristieke houding of omgeving kan dus al bepalend zijn, waarbij het niet uitmaakt of de afbeelding is gefotografeerd, geschilderd, getekend of op een andere wijze is vormgegeven. Het gaat er om of de geportretteerde kan worden herkend.
Als een portret niet in opdracht is genomen, dan mag de fotograaf het zonder toestemming openbaar maken. Dit is echter niet geoorloofd voor zover een redelijk belang van de geportretteerde zich tegen de openbaarmaking verzet. Een redelijk belang kan bijvoorbeeld zijn gelegen in de schending van de privacy van de geportretteerde of het feit dat de geportretteerde in de afbeelding belachelijk wordt gemaakt.
Als hierover een geschil ontstaat en de rechter wordt gevraagd om een oordeel te geven, dan zal de rechter na moeten gaan welk belang zwaarder weegt: het recht op privacy – eerbiediging persoonlijke levenssfeer - van de geportretteerde of het recht op vrije meningsuiting van degene die heeft gepubliceerd.
Hoewel de huidige Social Media soms anders doen vermoeden, mag dus niet “zomaar” alles daarop worden gepubliceerd. Een te respecteren belang van de geportretteerde kan zich daar tegen verzetten, ook al was het feestje nog zo gezellig.
Mandaru Legal Consultancy bv
06-55400242
www.mandaru.nl
Eenmaal gemaakte foto’s mogen echter vervolgens niet zomaar op internet geplaatst worden. Dat wordt bepaald door het portretrecht, de rechten die een geportretteerde heeft met betrekking tot de publicatie van het portret dat van hem of haar is gemaakt.
Het portretrecht geeft de geportretteerde onder bepaalde voorwaarden het recht zich te verzetten tegen openbaarmaking van zijn of haar portret. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen foto’s die in opdracht en foto’s die niet in opdracht zijn genomen. Voor portretten die in opdracht zijn gemaakt geldt dat deze alleen met toestemming openbaar gemaakt mogen worden. Als er meerdere personen op de afbeelding staan, dan is van al deze personen dus ook toestemming nodig.
Wat een portret is, wordt ruim uitgelegd. Er is al sprake van een portret als de persoon op de afbeelding kan worden herkend, zelfs als zijn of haar gezicht niet herkenbaar is. Een karakteristieke houding of omgeving kan dus al bepalend zijn, waarbij het niet uitmaakt of de afbeelding is gefotografeerd, geschilderd, getekend of op een andere wijze is vormgegeven. Het gaat er om of de geportretteerde kan worden herkend.
Als een portret niet in opdracht is genomen, dan mag de fotograaf het zonder toestemming openbaar maken. Dit is echter niet geoorloofd voor zover een redelijk belang van de geportretteerde zich tegen de openbaarmaking verzet. Een redelijk belang kan bijvoorbeeld zijn gelegen in de schending van de privacy van de geportretteerde of het feit dat de geportretteerde in de afbeelding belachelijk wordt gemaakt.
Als hierover een geschil ontstaat en de rechter wordt gevraagd om een oordeel te geven, dan zal de rechter na moeten gaan welk belang zwaarder weegt: het recht op privacy – eerbiediging persoonlijke levenssfeer - van de geportretteerde of het recht op vrije meningsuiting van degene die heeft gepubliceerd.
Hoewel de huidige Social Media soms anders doen vermoeden, mag dus niet “zomaar” alles daarop worden gepubliceerd. Een te respecteren belang van de geportretteerde kan zich daar tegen verzetten, ook al was het feestje nog zo gezellig.
Mandaru Legal Consultancy bv
06-55400242
www.mandaru.nl
